Στην Κατερίνη η Σώτη Τριανταφύλλου – παρουσίασε το βιβλίο της «Σπάνιες Γαίες»
Στην Κατερίνη βρέθηκε το βράδυ της Παρασκευής η γνωστή συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου, παρουσιάζοντας το δέκατο μυθιστόρημα της «Σπάνιες Γαίες», στην αίθουσα Τέχνης και Λόγου του βιβλιοπωλείου «Μάτι». Όπως είπε η ίδια, το βιβλίο περιγράφει την Σοβιετική Ένωση στη δεκαετία του ΄30, «δεν καταγγέλλει, περιγράφει της συγκρότηση αυτής της καινούριας κοινωνίας».
Το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται γύρω από τη ζωή του Πραβιέν Σεργκέγεβιτς Μακάρεφ, που γεννήθηκε στο Μουρμάνσκ, στη βορειοδυτική Ρωσία, δέκα χρόνια μετά την επανάσταση των μπολσεβίκων. Ο Πραβιέν σπούδασε εδαφολογία στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Λένινγκραντ, ερωτεύτηκε μια ακροβάτισσα, διέπραξε ένα έγκλημα. Ύστερα, γνώρισε έναν Άγγλο κατάσκοπο: η φιλία αυτή τον οδήγησε σε μια απόφαση που δεν πραγματοποίησε.
Το βιβλίο και την καλεσμένη προλόγισε η εκπαιδευτικός Λένα Παταρίδου. Χαρακτήρισε περίεργο τον ήρωα και κατέθεσε το τι γέννησε σε αυτή το βιβλίο που παρουσίασε. Εκτός από τα όσα σχολίασε, διάβασε επιλεγμένα αποσπάσματα του μυθιστορήματος. Δίνοντας μια σύνοψη, ξεκίνησε λέγοντας ότι «ο πατέρας του πρωταγωνιστή φεύγει ως επικίνδυνος για το καθεστώς εξαιτίας μιας φράσης που ενόχλησε, όντας τροτσκιστής. Η απουσία του προκαλεί ένα κενό το οποίο ο Πραβιέν καλύπτει με τη μάσκα του κλόουν. Όταν τον ξανασυναντά μετά από πέντε χρόνια, βγάζει τη μάσκα».
Το βιβλίο περιεργάζεται τα ηθικά διλήμματα του ανθρώπου που βαδίζει ανάμεσα στα ερείπια, ανάμεσα στις φρικαλεότητες του πολέμου και της ειρήνης. «Που αρχίζει και που τελειώνει η προσωπική στάση ενός ανθρώπου, η προσωπική ευθύνη του μέσα σε ένα καθεστώς όπως αυτό στη Σοβιετική Ένωση του 1930. Ο πατερναλιστικός τρόπος που ασκεί απολυταρχική εξουσία ο Στάλιν λειτουργεί σαν ένα αμφιλεγόμενο πρότυπο».
Παίρνοντας το λόγο η κα Τριανταφύλλου, εξήγησε ότι το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται στην εποχή των μεγάλων εκκαθαρίσεων και των δικών της Μόσχας της δεκαετίας του 1930. Ο ήρωας αρχίζει την ζωή του σε ένα ακραίο τοπίο της βορειοδυτικής Ρωσίας, όπου οι νύχτες είναι μακρές και τα καλοκαίρια πολύ σύντομα, σε μια τυπική σοβιετική οικογένεια που κατοικεί σε ένα κοινοβιακό διαμέρισμα.
«Ο Πραβιέν μεγαλώνει λατρεύοντας τον Στάλιν, όπως κάθε σοβιετικός πολίτης, και θα τον λατρεύει ως το τέλος της ζωής του, παρόλα αυτά συμβαίνουν διάφορα, όπως το ότι αναγκασμένος από την εξουσία συμμετέχει σε ένα έγκλημα». Το βιβλίο τον παρακολουθεί καθώς αργά και βασανιστικά ωριμάζει, μεταλλάσσεται μαζί με την μεταλλαγή του καθεστώτος. Μέσα στην πλοκή υπάρχουν και τρεις εμφανίσεις του Στάλιν, η καθεμιά με διαφορετικό συμβολισμό.
Συνεχίζοντας, είπε πως «είναι γραμμένο σχετικά βελούδινα, με τρόπο ευχάριστο, όσο επέτρεπε το θέμα που δεν είναι καθόλου ευχάριστο». Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στο έτερο ιστορικό πρόσωπο που εμφανίζεται στο βιβλίο, τον άγγλο κομμουνιστή Guy Burgess, που παρότι αυτομολεί στην Σοβιετική Ένωση δεν βρίσκει εκεί αυτό που φανταζόταν και παραμείνει εγκλωβισμένος εκεί, ως ένα είδος αντιφρονούντα που παρακολουθείται, καταλήγοντας να πεθάνει από αλκοολισμό και απελπισία.
Το σχόλιο της κας Τριανταφύλλου ήταν ότι αντιπαραβάλλεται ως το alter ego του Πραβιέν, παρά την τόσο διαφορετική καταγωγή τους. Παρά τα όσα θλιβερά διηγείται η συγγραφέας, τόνισε ότι είχε ως στόχο να αναδείξει «ότι τίποτα δεν είναι τόσο τρομερό όσο φαίνεται κι ότι η τραγωδία διαφέρει από την κωμωδία από το που θα μπει η τελεία, το τέλος. Εδώ η ιστορία τελειώνει με μια άνω τελεία, όλα είναι ανοιχτά και ο Πραβιέν έχει απλώς διαγράψει 36 χρόνια ζωής χωρίς να ξέρει ακριβώς τι άλλο ακολουθεί».
Αλέξανδρος Σωματαρίδης
