KIM PHUC- Ένα κοÏίτσι άγνωστο αλλά παÏάλληλα τόσο γνωστό! Από την Ελπίδα Αλχαζίδου.
ΠÏŒσοι γνωρίζουμε την ιστορία της φωτογραφίας; Μια φωτογραφία = μια ιστορία, 1000 λÎξεις οργής, αγανάκτησης και απÎραντης συμπÏŒνιας.
Στα μάτια μας η βραβευμÎνη φωτογραφία ΠοÏλιτζερ ανακλάται ως μια ακÏŒμα εικÏŒνα τραγωδίας πολÎμου. Για άλλους μια φευγαλÎα εικÏŒνα - ματιά άκρως αδιάφορη, για άλλους μια απÎραντη εικÏŒνα συναισθηματικής φÏŒρτισης. Ίσως αυτή η ιστορία της φωτογραφίας να συγκινήσει και τους τολμηρά αδιάφορους.
Ένας ακÏŒμα πÏŒλεμος. Αυτή τη φορά στο Βιετνάμ. 8 Ιουνίου 1972, ακοÏγεται η φωνή ενÏŒς στρατιÏŽτη να λÎει « ΠρÎπει να φÏγουμε, θα βομβαρδίσουν εδÏŽ θα μας σκοτÏŽσουν». ΑυτÎς οι λÎξεις αντηχοÏσαν στην τρομαγμÎνη καρδιά της μικρής Kim Phuc. ΔευτερÏŒλεπτα αργÏŒτερα ο ναÏŒς Cao Dan καταφÏγιο της οικογÎνειας βομβαρδίζεται. Η μικρή σήκωσε το κεφάλι στον ουρανÏŒ. Έβλεπε μωβ και κίτρινες ουρÎς καπνοÏ. Κανονικά Îνα παιδί ÏŒταν σηκÏŽνει το κεφάλι του στον ουρανÏŒ αντικρίζει τα χρÏŽματα τις ίριδας, της δÏσης, της ανατολής, το ουράνιο τÏŒξο. Κι ÏŒμως η Kim Îβλεπε καπνοÏς. Τους καπνοÏς ÏŒμως τους πήρε ο αÎρας, τον πÏŒνο της ÏŒμως κανÎνας αÎρας δεν μποροÏσε να τον πάρει μακριά. ΦωνÎς παντοÏ, Îτρεχε μαζί με τα αδÎρφια της για να σωθοÏν. Η Îκρηξη απÏŒ τη βÏŒμβα Ναπάλμ τίναξε το δεξί της χεράκι και Îλιωσε τα ροÏχα της στο λεπτÏŒ. ÎŽστερα λιποθÏμησε!
Εκεί κοντά βρισκÏŒταν ο Huynh Cong Ut , Îνας βιετναμÎζος φωτογράφος, που με Îνα κλικ κατάφερε μÎσα σε Îνα δευτερÏŒλεπτο να στιγματίσει την ζωή του μικροÏ ετοιμοθάνατου παιδιοÏ και να συγκλονίσει το παγκÏŒσμιο κοινÏŒ. Ο Ut μετÎφερε την μικρή του «κÏŒρη», ÏŒπως την αποκάλεσε αργÏŒτερα, στο πλησιÎστερο νοσοκομείο. Δείχνοντας την αμερικανική δημοσιογραφική ταυτÏŒτητά του απαίτησε απÏŒ τους γιατροÏς να την περιθάλψουν. Έτσι το 1972 η φωτογραφία Îκανε το γÏρω του κÏŒσμου κάμπτοντας την αυστηρή πολιτική του πρακτορείου ειδήσεων και της γυμνÏŒτητας, με την επιμονή βοήθεια του βρετανοÏ φωτογράφου Horst Fass.
ΑργÏŒτερα ο Christopher Wain, ανταποκριτής βρετανικοÏ τηλεοπτικοÏ δικτÏου, σοκαρισμÎνος απÏŒ την φωτογραφία και την Îκφραση του κοριτσιοÏ που το Îβλεπε να καίγεται, αγωνίστηκε και τη μετÎφερε στο Barsky, μια εξοπλισμÎνη μονάδα σοβαρÏŽν τραυμάτων.
Το 30% του σÏŽματος της μικρής Kim ήταν καμÎνο με εγκαÏματα 3ου βαθμοÏ. Το πρÏŒσωπο της ωστÏŒσο ήταν εκ θαÏματος ανÎπαφο απÏŒ εγκαÏματα. Κάθε πρωί οι νοσοκÏŒμες την Îκανα μπάνιο για να απομακρÏνουν το καμÎνο δÎρμα. Έκλεγε και ÏŒταν δεν άντεχε λιποθυμοÏσε. Στα 13 της βγήκε απÏŒ το νοσοκομείο και γÏρισε σπίτι της.
Η ζωή της ήταν κατά κάποιον τρÏŒπο ίδια. Ο Ut και άλλοι δημοσιογράφοι την επισκÎπτονταν συχνά. ΩστÏŒσο αυτÎς οι είδους συχνÎς επισκÎψεις την προκαλοÏσαν θυμÏŒ και οργή, αλλά πάντα χαμογελοÏσε ευγενικά, κρÏβοντας ÏŒ,τι αισθανÏŒτανε. Ως Îφηβη δεν κατανοοÏσε τη δÏναμη της εικÏŒνας, ήθελε να ξεφÏγει απÏŒ το κορίτσι του Ναπάλμ «καλÏτερα ας πÎθαινα», είχε πει.
Εργάστηκε σκληρά και κατάφερε να μπει στην ιατρική σχολή της ΚοÏβας. ΩστÏŒσο τα ÏŒνειρα της θα σταματήσουν απÏŒτομα ÏŒταν οι κομμουνιστικοί ηγÎτες συνειδητοποίησαν την προπαγανδιστική σημασία του « ΚοριτσιοÏ του Ναπάλμ».
« Ήθελα να ξεγÏγω απÏŒ εκείνη τη φωτογραφία. Κάηκα απÏŒ Ναπάλμ και Îγινα θÏμα πολÎμου, αλλά μεγαλÏŽνοντας Îγινα άλλου τÏπου θÏμα», λÎει. Έψαχνε μια σανίδα ψυχολογικής - ψυχικής σωτηρίας. Στράφηκε στη βιετναμÎζικη θρησκεία, αλλά απαντήσεις δε βρήκε. Îσπου ανακάλυψε στη βιβλιοθήκη Îνα αντίτυπο της Βίβλου. Ξαφνικά η φωτογραφία της Îδωσε δÏναμη, ευκαιρία και ζωή. Ήταν ευλογία και κατάρα τελικά η φωτογραφία μÎχρι να καταλάβει τι της επιφÏλασσε η μοίρα. Ταξίδεψε στη Δυτική Γερμανία για να δεχθεί ιατρική φροντίδα και επÎστρεψε στις σπουδÎς της στην ΚοÏβα.
Στο πανεπιστήμιο γνÏŽρισε τον νεαρÏŒ βιετναμÎζο Bui Huy Toan με τον οποίο παντρεÏτηκε και απÎκτησαν Îνα αγÏŒρι. Η Kim ζει πλÎον στο ΤορÏŒντο. Της ζητήθηκε να γίνει ΠρÎσβειρα Καλής Θελήσεως απÏŒ τον ΟΗΕ για να βοηθά θÏματα πολÎμου. Ο Ut που εργάζεται ακÏŒμα για το Associated Press ÏŒπως τÏŒτε δεν αποχωρίζεται την «κÏŒρη του» με την οποία Îχουν συχνή επικοινωνία μÎχρι και σήμερα.
Καθημερινά τÏŒσες εικÏŒνες περνάνε απÏŒ τα χÎρια μας, Îνα μετείκισμα δευτερολÎπτου στα μάτια μας. Και ÏŒμως η φÏση του ανθρÏŽπου είναι να μην συγκρατεί τίποτα ξÎνο και δυσνÏŒητο για τον ίδιο, τίποτα που να μην το Îχει βιÏŽσει πρÏŽτα ο ίδιος για να μπορεί να εκτιμήσει τη σοβαρÏŒτητα του κάθε θÎματος. ΤÏŒσες φωτογραφίες πÎρασαν απÏŒ μπροστά μου. ΤÏŒσες φωτογραφίες που ήθελαν να φωνάξουν, να με συμβουλÎψουν, να με ταρακουνήσουν, να μου μιλήσουν.
ΑναρωτιÎμαι! Τελικά μήπως κάθε φωτογραφία φωνάζει να μην κάνουμε τα ίδια λάθη; Μήπως μας υπενθυμίζει ανθρÏŽπινες αξίες που ÏŒλοι Îχουμε ξεχάσει; Μήπως θÎλει να μας κάνει καλÏτερους ανθρÏŽπους με τους γÏρω μας;
Αρκεί να μπορÎσεις για λίγο να βρεθείς μÎσα σε αυτή!
Ελπίδα Χρήστου Αλχαζίδου- Παιδαγωγος Καποδιστριακο Αθηνων
Στις φωτογραφίες η Kim Phuc με τον δημοσιογράφο Huynh Cong Ut και με τον γιο της.
